خودزیست نامه نگاری در نثر فارسی از1300 تا امروز

خودزیست نامه در کنار یادداشت های روزانه و حسب حال، بخشی از زندگی نامه ها به شمار می آید که در این آثار خودزیست نامه نگار سرگذشت و شرح حال خود را از اوان کودکی تا اواخر دوره ی نویسندگی-اش به نگارش در می آورد. خود زیست نامه ها از جمله منابع مهم و اصلی مرجع شناسی شمرده می شوند ،به طوری که برای تحقیق و پژوهش درباره ی زندگی یک فرد بهترین منبع ،خودزیست نامه می باشد. در تعاریف مختلف،بعضی از نویسندگان از آن با عنوان حسب حال یاد کرده اند که نادرست می-نماید.خودزیست نامه نگاری یکی از جریان های تازه ی ادبی در ایران به شمار می آید که از اواخردوره ی قاجار در ایران به شیوه ی خاطره نویسی اروپاییان که آن را اتوبیوگرافی می نامیدند رواج یافت.این نوع جدید ادبی ابتدا در میان رجال سیاسی به قصد انتقاد از نظام حکومتی و فقر فرهنگی رایج در آن دوره شکل گرفت؛ ولی اوج این جریان نوپای نثرنویسی را از دوره ی انقلاب اسلامی به بعد می توان مشاهده کرد.اغلب این نویسندگان بخش عظیمی از زندگی خویش را در آثارشان با تفصیل یا اختصار آورده اند که بدون استثناء دوران کودکی و نوجوانی از خصایص مشترک در همه ی آثار آن ها است. این یاد روزهای خوش گذشته، خاصّه روزهای کودکی را در اصطلاح نوستالژی می گویند.در واقع خود زیست نامه ای اثرممتاز به شمار می آید که در آن به تمامی شکست ها و پیروزی ها اشاره شده باشد و اثری اعتراف گونه را پدید بیاورد-که آن بیانگر صداقت نویسنده است-هر چند که ممکن است دوستی ودشمنی هایی را در این باره برانگیزد. در بسیاری از آثار این نویسندگان نوعی شیوه ی روایت به شکل داستان نویسی با زاویه دید اول شخص وجود دارد، که فاقد قواعد و عناصر داستان به شیوه ی رایج می باشد؛ ولی ساختار کشش روایی در اغلب این آثار،خاصه در ادیبان نویسنده دیده می شود. از بهترین خود زیست نامه های ادبی کتاب روزها از محمد علی اسلامی ندوشن است. کلید واژه : خودزیست نامه،زندگی نامه، یادداشت های روزانه،شرح حال،سرگذشت، حسب حال، خاطره-نویسی، اتوبیوگرافی، نوستالژی، روایت